Kiedy należy zgłosić się z dzieckiem do logopedy?

Kiedy należy zgłosić się z dzieckiem do logopedy

Większość rodziców nie wie, że często terapię logopedyczną można rozpoczynać już u niemowląt. Nierzadko zdarza się, że nie dostrzegają nieprawidłowości w wymowie własnych kilkuletnich pociech, a nawet jeśli, to czekają, aż wady wymowy same ustąpią. Jest to rozumowanie bardzo mylne, ponieważ z wad wymowy się nie wyrasta!
Rodzice nie są logopedami, nie muszą nimi być, dlatego tak istotna jest właściwa diagnoza logopedyczna i przekazanie rzetelnej informacji na jej temat przez specjalistę. Duże znaczenie dla zapobiegania dysfunkcjom narządów mowy ma również znajomość zagadnień z dziedziny logopedii przez pielęgniarki pracujące na oddziałach noworodkowych i pielęgniarki środowiskowe, mające bezpośredni kontakt z matką i dzieckiem. To właśnie one, a także położne mogą bardzo szybko zauważyć istniejące nieprawidłowości w rozwoju dziecka i skierować do specjalisty. Śledzenie rozwoju płodu dziecka wykazuje niezbicie, że podstawowe organy niezbędne do zaistnienia mowy kształtują się już między trzecim, a czwartym miesiącem życia płodowego. Już wtedy rozpoczynają pracę mięśnie oddechowe, fonacyjne, występują odruchy ssania. Całkowicie ukształtowane są i rozpoczynają pracę struny głosowe.

Przyczyny powstania zaburzeń mowy u dzieci:

  1. zmiany anatomiczne aparatu artykulacyjnego, wśród których są:
    • przerost trzeciego migdałka,
    • skrzywienie przegrody nosowej,
  2. nieprawidłowość w funkcjonowaniu narządów mowy:
    • mniejsza sprawność warg i języka,
    • brak pionizacji języka,
  3. nieprawidłowe funkcjonowanie narządu słuchu:
    • zaburzenia w analizie i syntezie słuchowej,
    • osłabione słyszenie,
    • zaburzenia słuchu fonematycznego,
  4. uszkodzenia centralnego układu nerwowego,
  5. uszkodzenia struktur korowych mózgu,
  6. urazy okołoporodowe, w tym również niedotlenienia,
  7. obciążenia genetyczne,
    poważne infekcje w okresie niemowlęcym,
  8. zaburzenia przetwarzania sensorycznego (SPD),
  9. niezintegrowane odruchy pierwotne, 
  10. spektrum autyzmu,
  11. osłabiona sprawność immunologiczna,
  12. niesprzyjające do nauki mowy warunki:
    • niewłaściwe wzorce wymowy w domu rodzinnym,
    • niewłaściwa stymulacja rodziców, opiekunów do mowy lub jej brak,
    • nieświadomość rodziców, opiekunów w zaburzeniach mowy u swoich dzieci.

Czy z wady wymowy można wyrosnąć? 

Istnieją pewne opóźnienia rozwoju mowy (ORM), które pod wpływem stymulacji rodziców czy lub nauczycieli w przedszkolu normują się. Nigdy jednak nie można tego zagwarantować w 100%. Nie należy więc słuchać opinii innych osób, nawet specjalistów w pokrewnych dziedzinach, lecz wszystkie niepokojące symptomy skonsultować z logopedą czy neurologopedą. Ważne, żeby zrobić to odpowiednio wcześnie. Nie zaszkodzi skonsultować ze specjalistą własnych obaw.

Im wcześniej tym lepiej 🙂

Wady wymowy u dwulatka, trzylatka koryguje się dość szybko. Sześciolatkowi trzeba już poświęcić znacznie więcej czasu. A dziecko w wieku szkolnym trafiające do logopedy zwykle wymaga dodatkowo reedukacji, gdyż wady mowy są na tyle już utrwalone, że rzutują na jego rozwój intelektualny, funkcjonowanie w szkole i grupie rówieśniczej. Często u dzieci z wadami wymowy pojawiają się trudności w nauce. Jak dziecko mówi, tak dziecko pisze.

Pierwsze sygnały

Wady wymowy pojawiają się już u dwuletniego dziecka. Przykładem może być sygmatyzm międzyzębowy (najczęściej międzyzębowa wymowa głosek dentalizowanych lub boczną wymowę głosek) polegająca na tym, że dziecko wkłada język między zęby (wadę nie tylko słychać, ale i widać). Niepokoić powinien także opóźniony rozwój mowy, który zawsze należy skonsultować ze specjalistą. Najczęściej występują u małych dzieci zaburzenia wymowy głosek, uważanych w języku polskim za najtrudniejsze: sz, ż, cz, dż, s, z, c, dz oraz r. Zdolność ich artykulacji kształtuje się ok. 5. roku życia, ale wadliwą wymowę można wychwycić już wcześniej, zanim się ona utrwali. Trzylatek powinien być obserwowany pod kątem rozwoju mowy, zarówno w domu, przez rodziców, jak i w przedszkolu, a każdy niepokojący sygnał lepiej skonsultować z logopedą.

Udostepnij: